ستيز روبانانه: وقتی آمريکايی ها زرد بستند
اولين باری که گل عاشقانه گرفتم، زرد بود. از همين گل وحشی هايی که دم رودخانه اوين می روييد. يک پسر گردن کج گل را به من داد و رفت. مريم گفت که گل زرد نشانه تنفر است و من هنوز عاشقانه ترين دست گل زندگی ام را از بابام گرفته ام.
در سفرم به اتازونی٬ روبان های زردی که روی ماشين ها چسپيده بودند و به دور درختان پيچيده، توجه ام را جلب کرد. اگر گل زرد نشانه تنفر است، روبان زرد نشان چيست؟
قبلا شنيده بودم که يک ربطی به جنگ و خونریزی دارد. روی خيلی از اين روبان ها هم حرف های بوش وار گونه به طرفداری از جنگ نوشته شده بود. دايی ام هم زمان جنگ خليج شاکی بود و هر وقت زنگ می زد غر روبان های زردی که به درختان بسته شده اند را می زد. گويا روبان ها برايش درد سر درست کرده بودند و در بهترين شکلش عصابش را بهم می ريختند. با اين پيشينه تاريخی، امسال در بزرگراه های اتازونی هر روبان زردی که می ديدم چشمانم تيز می شد. کم هم نبودند، حد اقل نصف ماشين های مری لندی و بيست درصد ماشين های نويورکی روبان زرد داشتند. «تک و توک» درخت های روبان دار هم ديدم.
ماجرا از اين قرار است که اين روبان زرد برای خودش تاريخچه اي دارد. که البته اين تاريخ به همت ما ايرانيان بوده که رقم خورده. با وجود تلاش بيهوده بسياری از تاریخ نگاران برای ربط دادن روبان زرد به جنگ های داخلی اتازونی و در نتيجه امر مقدس جنگ، روبان زرد در ابتدا هيچ ربطی به جنگ نداشته. ظاهرا اولين سند مربوط به روبان زرد به سال 1959 و کتابی درباره اصلاح زندان ها بر می گردد. در اين کتاب مردی که تازه از زندان آزاد شده٬ در قطار داستان زندگی اش را بازگو می کند. زندانی تازه آزاد شده که نگران رابطه اش با همسرش است، از او خواسته که اگر هنوز به رابطه شان و بازگشت مرد اميد دارد، بر روی درخت سيب کنار ريل قطار روبانی سفيد ببندد. زندانی تازه آزاد شده به همسرش گفته است که اگر روبان سفيد را نبيند در قطار خواهد ماند و زندگی اش را جايی ديگر دوباره آغاز خواهد کرد. مرد که از هيجان ناشی از بدبختی احتمالی اش توان نگاه کردن به درخت سيب مربوطه را نداشته، از همسفرش می خواهد که از پنجره قطار نگاه کند. همسفر مرد زندانی بعد از چند لحظه دست بر بازوی مرد گذاشته و می گويد : "نگاه کن، تمام درخت از روبان ها سفيد شده." به مرور زمان داستان نيز تغيير می يابد. در سال 1971 پيت هميل در مجله نويرکر داستان زندانی آزاد شده اي را در اتوبوس مينويسد که اين بار به ديدار زنش می رود و انتظار دستمال زرد بر درخت بلوط دارد. در سال 1973 براون و اروين ترانه "به دور درخت بلوط قديمی روبانی زرد ببند" را با مضمون داستان فوق ساختند و سه مليون رکورد هم فروختند. و اين چنين بود که روبان زرد با آمدن عزيز سفر کرده به خانه هم معنی شد.
